نشست آلودگی نفتی در بستر خور تیاب فاجعه آفرید؛ تخریب ٧٠‌درصدی جنگل‌های حفاظت‌شده حرا

   رادیو پارس   ـ نشست آلودگی‌های نفتی در بستر خور تیاب، فاجعه آفرید و ٧٠‌درصد پوشش گیاهی درختان حرا در منطقه استان هرمزگان را ازبین برد.

رادیو پارس _ به نقل از روزنامه شهروند، یک‌سال پیش، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، طرحی مطالعاتی با عنوان “بررسی علل کاهش ذخایر میگوهای تجاری شرق استان هرمزگان” را آغاز کرد.

طرحی که نتیجه آن از تخریب بیش از ٧٠‌درصدی پوشش گیاهی جنگل‌های حرا در خور تیاب حکایت داشت، حکایتی از یک فاجعه که باز هم مواد نفتی با خود همراه کرده بود.

صنعت صید میگو در استان هرمزگان، یکی از اجزای مهم اقتصاد شیلاتی کشور است اما در یک دهه گذشته ذخایر این آبزی در صیدگاه‌های شرق استان هرمزگان به شدت کاهش یافته است.

بر همین اساس، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان با حمایت مالی اداره کل شیلات استان هرمزگان از تابستان ۱۳۹۳ طرحی مطالعاتی با عنوان “بررسی علل کاهش ذخایر میگوهای تجاری شرق استان هرمزگان» را آغاز کرده است”.

محیط‌زیست و حیات‌وحش ایران، در جریان این طرح مطالعاتی ایستگاه‌های نمونه‌برداری در فصل بهار ۱۳۹۴ همانند فصول گذشته در مناطق نوزادگاهی میگو “خوریات لافت، خمیر، یک شُوی و تیاب” و صیدگاه‌‌های مربوط به هر منطقه انتخاب شد.

آنچه در این طرح مطالعاتی حایز اهمیت بوده مطالعه کلیه عوامل متصوره زیستی و غیرزیستی و موثر در کاهش ذخایر میگوهای تجاری استان است، لذا تیم کارشناسی متشکل از دو بخش اکولوژی و بیولوژی، فاکتورهای متصوره در کاهش ذخایر این‌گونه را انتخاب و در ۶پروژه تحقیقاتی این مطالعه را در دستور کار قرار داد.

یکی از فاکتورهای مهم انتخاب‌شده در این مطالعه دو ساله، میزان سلامت و پوشش جنگل‌های حرا در ایستگاه‌های مورد مطالعه به واسطه نقش مهم آن در مرحله نوزادی آبزیان به‌ویژه گروه‌های پوده‌خوار و ازجمله میگو بود.

این تحقیقات نشان داده است جنگل‌های حرا نقش اکولوژیکی مهمی در اکوسیستم‌های دریایی ایفا می‌کنند که نقش نوزادگاهی برای آبزیان از نقاط برجسته اهمیت آنها است. آنچه مسلم است ذرات معلق آلی نقش مهمی را در ترکیب شیمیایی محیط‌های دریایی ایفا کرده و به‌عنوان پتانسیل غذایی برای بی‌مهرگان، کفزیان، صافی‌خواران و میکروارگانیزم‌هایی که رسوبات را فرومی‌برند، به شمار می‌رود. ذرات آلی به دو شکل معلق (POC)، و محلول (DOC) در آب‌های دریایی وجود داشته و از دو منشأ زنده (فیتوپلانکتون‌ها) و غیرزنده (دتریتوس) مشتق می‌شوند.

هر چند که تأمین ذرات کربن آلی معلق در اقیانوس‌ها به‌طور عمومی از تولیدات اولیه توسط فیتوپلانکتون‌ها (ذرات فتوسنتزی مواد آلی)، سرچشمه می‌گیرد، در خوریات، علاوه بر ذرات فتوسنتزی از مواد آلی حمل شده از زمین‌های مجاور ساحل، شاخ و برگ درختان حرا نیز تأمین می‌شود.

کاهش شدید تراکم درختان حرا در خور تیاب از چند ‌سال گذشته شروع شده است. بررسی‌های صورت گرفته در بهار ۹۴ تخریب بیش از ۷۰‌درصدی این پوشش گیاهی را نشان می‌دهد.

نتایج مطالعه صورت گرفته در این منطقه نشان می‌دهد، علاوه بر مرگ‌ومیر درختان حرای بزرگسال، متاسفانه به علت نشست آلودگی‌های نفتی در بستر، فرصت بازسازی از حراهای جوان هم گرفته شده است. از بین رفتن جنگل‌های حرا در خوریات می‌تواند نقطه شروع از هم گسیختگی در شبکه غذایی آبزیان و در نتیجه فروپاشی این زیست‌بوم‌های ارزشمند باشد.

jangale hera